Çoğu durumda denklik almanız gerekli değildir. Ancak denklik almanızın lazım olacağı bazı meslekler var. Örneğin doktor, avukat, hemşire veya mühendisseniz mutlaka denklik almanız gerekir. Bu mesleklere "düzenlemeye tabi meslekler" denir. Düzenlemeye tabi bir meslekte çalışmak istiyorsanız, denklik almanız zorunludur.
Eğer "lisanslı zanaat" olarak adlandırılan bir alanda serbest meslek sahibi olmak istiyorsanız, mesleki nitelikleriniz için de denklik almanız gerekir. Zanaat kanununda denklik almanıza izin verilen el sanatlarının bir listesini bulabilirsiniz.
Mesleğiniz düzenlemeye tabi değilse, denklik almanız gerekmez. Ancak yine de denklik almak, Alman iş piyasasındaki şansınızı artırır.
Denklik alma işlemini nerede yapabilirim?
Okul veya akademik veya mesleki eğitim derecesi olmasına bağlı olarak, denklik sürecinden farklı birimler sorumludur.
- Okul diplomaları, her federal eyaletin kendi diploma denkliği ofisi tarafından tanınır. Almanya'da üniversite almak için, okul diplomanızın denkliğini almak istiyorsanız, eğitim almak istediğiniz üniversiteye de başvurabilirsiniz.
- Akademik derecelerin denkliği, Yabancı Eğitim Sistemleri Merkez Bürosu (“Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen“ - ZAB) tarafından sağlanabilir. Denklik başvurusunu doğrudan ZAB'a yapabilirsiniz.
- Mesleki eğitim sertifikalarınızın denkliğinden hangi birimin sorumlu olduğunu bulmak için “Anerkennungs-Finder“’ı kullanabilirsiniz. Buraya doğrudan iş unvanınızı girebilir veya listeden işinizi seçebilirsiniz. İkinci adımda, şehrinizin adını girmeniz istenecektir, ardından sizden sorumlu denklik ofisine ulaşabilirsiniz.
Nasıl başvuruda bulunurum?
Sizden sorumlu doğru denklik ofisini bulduktan sonra, denklik almak için başvuruda bulunabilirsiniz. Ancak öncesinde yapmanız gereken iki şey vardır:
1) Denklik alma sürecinde karşınıza çıkan masrafları nasıl karşılayacağınızı netleştirin.
2) Başka bir ülkeden aldığınız kalifikasyonunuzu kanıtlayan tüm sertifika ve belgeleri toplayın. Kural olarak, belgelerin hem asıllarını hem de onaylı kopyalarını göndermeniz gerekir. Çoğu zaman belgelerinizin yeminli tercümanlar tarafından çevrilmesi gerekir. Denklik ofisine veya bir danışma merkezine giderek hangi belgeleri çevirmeniz gerektiğini öğrenebilirsiniz. Burada hizmet veren personel size devlet tarafından onaylı yeminli tercümanların adreslerini verebilir.
Kalifikasyonunuz hakkında elinizde hiçbir belge yoksa, bir danışma merkezine başvurun. Kalifikasyonunuz kontrol edildikten sonra denklik başvurunuzun kabul edilip edilmediğini belirten bir bildirim alırsınız. Denklik alma işleminiz başarıyla tamamlandıktan sonra, “denklik sertifikası” olarak adlandırılan bir belge alırsınız. Bu, teknik olarak, kalifikasyonunuzun Almanya’da aynı belgeye sahip bir kişiyle eşit olduğu anlamına gelir.
Denklik alamazsam ya da kısmen alırsam ne yapabilirim?
Eğer denklik alamazsanız, başvurunuz reddedilecektir. Bu durumda zaten önceden bir iş tecrübeniz varsa, ancak mesleki yeterliliğiniz için Almanya’da yeni eğitimler alarak belge ve referanslar alabilirsiniz.
Eğer kısmen denklik aldıysanız, tam denklik almak için ileri eğitime başlayabilir veya belirli koşullar altında denkliğinizi tam olarak almak amacıyla sınava girebilirsiniz.
Denklik alma işlemi ne kadar sürer?
Denklik alma prosedürü normalde üç aydan uzun sürmez. Bu süre, yetkili kuruma gerekli tüm belgeleri teslim etmenizden sonra başlar. Çok zorlu bir denklik alma süreciyse bu süre bir defa uzatılabilir.
Denklik alma işleminin ücreti nedir?
Denklik alma prosedürünün maliyetleri duruma göre farklılık gösterebilir. Bu prosedürün ücretine ek olarak (yaklaşık 100 ila 600 avro), belge ve diplomalarınızın çevirisi ve onaylanması için de para ödemeniz gerekecektir.
Almanya’da Meslek Denkliği
Almanya dışında tamamlanmış olan eğitimlerin bazılarında Almanya’da denklik başvurusuna gerek duyulmaz.
Bazı meslek dallarında ise denklik almak için başvuru yapılması zorunludur. Aksi takdirde, kendi mesleğinizle alakalı çalışma hakkı kazanamazsınız.
Denkliğimi Nasıl Sorgularım?
Denkliğinizi sorgulamak için aşağıdaki adımları takip ediniz.
https://anabin.kmk.org/anabin.html websitesine girin.
«Institutionen» sekmesine tıklayın. Açılan sayfada siyah kare içine alınan «Suchen» sekmesine tıklayın.
«Länderauswahl öffnen» sekmesine tıklayıp «T» harfinden «Türkei» seçin.
«Alle Orte» sekmesinden okulunuzun bulunduğu şehri, «Alle Institutionen» sekmesinden okul çeşidini (Sırasıyla; Akademi, Harp Okulu, Özel Üniversite, Devlet Üniversitesi, 2 Yıllık Meslek Yüksekokulu) seçin.
Örneğin Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden mezunsunuz. Alle Orte sekmesinden Ankara, Alle Institutionen sekmesinden Staatliche Universität (devlet üniversitesi) seçin. Aşağıda çıkan listede Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin yanınıdaki «(+)»’ya tıklayın. Eğer «Status» kısmında «H+» yazıyorsa bu üniversitelerin belirli bölümlerinin denkliği var demektir. Bölümünüzün denkliğini kontrol etmek için açılan pencerede ok ile gösterilen kareye basarak ekranı büyütün.
Açılan ekrandan okuduğunu bölümü kontrol edin. Eğer bu listede okuduğunuz bölüm çıkmıyorsa, sizin Almanya’da mesleki denklik almanız gerekmektedir.
Denkliğimi Hangi Kurumlar Aracılığıyla Elde Ederim?
Meslek gruplarına göre denklik alınacak kurumlar eyaletlere göre farklılık göstermektedir.
Örneğin, Rheinland-Pfalz bölgesinde mühendislik denkliği için «Ingenieurkammer Rheinland-Pfalz», işçilerin denkiği için ise IHK Fosa görev yapmaktadır.
Gerekli belgeler ise her iş kolu için farklılıklar gösterebilir.
Denklik Alabileceğim Kurumu Nasıl Bulurum?
Denklik alınabilecek kurumları sorgulamak için: https://www.anerkennung-indeutschland.de/de/interest/finder/profession websitesine girin.
Okla gösterilen arama yerine mesleğinizi yazın.
Örneğin bir mühendisi ele alalım. Arama yerine «Ingenieur» yazdıktan sonra altta çıkan «Ingenieur/in» seçeneğine tıklayın.
Açılan sayfada meslek gruplarını görebilirsiniz.
«Weiter» tıklandığınızda sizinle alakalı sorular önünüze çıkacaktır. Bunlar sırasıyla: Avrupa Birliği ülkelerinden, İzlanda’dan, Lihtenştayn’dan, Norveç’ten veya İsviçre’den mi geliyorsunuz?
Avusturalya’dan, İsrail’den, Japonya’dan, Kanada’dan, Yeni Zelanda’dan, Güney Kore’den, Amerika Birleşik Devletleri’nden veya Birleşik Krallık’tan mı geliyorsunuz?
Şu an Almanya’da mı yaşıyorsunuz? Yaşadığınız yer mesleki denkliğinizin olup olmadığını etkileyecektir.
Sonuncu seçenekte «Nein» işaretlediğinizde cevaplarınız kaydedilecektir. Aşağıda yeni sorulara cevap vermeniz gerekecektir.